Een klomp (of holleblok) is houten schoeisel dat vooral gedragen werd door arbeiders en boeren. Trippe en platijn zijn houten zolen met een leren voetband. De tripklomp is een laag uitgesneden klomp met een leren lap over de wreef. Dat loopt makkelijker en minder pijnlijk voor onervaren klompendragers.
Klompen worden meestal van populierenhout (of wilgenhout) gemaakt. De klompenmaker bewerkt het hout als het nog niet gedroogd is, dan is het minder hard en dus soepeler. Het verkleint ook de kans op scheuren.
Wilgenklompen zijn duurzamer (en warmer) dan de klompen die gemaakt zijn van populierenhout.
Een lepelboor is een scherpgerande lepel (met bovenaan een T) die gebruikt wordt om hout uit de klomp te snijden/boren.
Een klomp is waterdicht. Je kan hem als een bootje op het water zetten. Ook houten kuipen en tonnen zijn waterdicht. Hout dat nat blijft neemt natuurlijk wel vocht op. Dat kan je verminderen door de buitenkant te vernissen of te verven. Voor de ‘betere‘ waterdichte klomp werd iep gebruikt (in slachterijen, melkfabrieken en de visindustrie).
Om de voeten beter warm te houden werd in de winter stro in de klompen gestopt.
Van recht splijtend peggenhout of pinnekes hout (spork of vuilboom (Rhamnus frangula)) werden spijkers gesneden om zolen onder klompen of schoenen te bevestigen. In verslijtende klompen werden wel eens hele reeksen gaatjes geprikt om daar dan pennetjes, peggen, van slijtvaster vuilboomhout in te slaan. Klompen hogen, noemde men dat.
Van de spork (of vuilboom, Rhamnus frangula) wordt de naam verklaard door de sterk laxerende werking van schors en bessen bij inwendig gebruik. Het resultaat is vuil, maar ook reinigend. Het Latijnse ‘spurcur’ staat voor ‘vuil’ en de ‘spurcalia’ (februari) waren ‘reinigingsfeesten’. Als laxeermiddel wordt gedroogde bast gebruikt, maximum 3 kopjes thee per dag (gedurende maximum 10 dagen).
Het Franse woord voor klomp is sabot. Arbeiders die ontslagen waren omdat de werkgever hen door een machine verving, gooiden een klomp in de machine waardoor de machine vastliep. Vandaar de woorden saboteur en sabotage. Dat voel je met je klompen aan…
Tegenwoordig bestaan klompen in zachte kunststof als Crocs.
In de 17de eeuw zag tsaar Peter de Grote dat het Nederlandse leger voetwikkels gebruikte. Een rechthoekige doek werd rond de voet geplooid, en rond het been omhoog gewonden. Hij introduceerde het gebruik in zijn leger, waar de 'portyanki' gemeengoed bleef tot in 2013.
Een klomp snijden is in principe eenvoudig:
snijd van een blok hout gewoon alles weg wat geen klomp is! ;)
Beter een gat in je klomp, dan andersom.