Save the site
Ik wil graag proberen de site en alle info online te houden voor alle liefhebbers. Ik zoek hulp of een oplossing om 2 problemen te voorkomen…
Vroeg of laat zal ik er mee moeten stoppen. Het zou fijn zijn als iemand, of enkele mensen, of een vereniging de site beschikbaar konden houden. Wie heeft tips, of zin?
De huidige versie moet bijgewerkt worden. De update naar Joomla 4.x heeft de lay-out van de menu’s niet meegenomen, waardoor die nu onoverzichtelijk zijn geworden. Het lukt me niet dat terug goed te krijgen. (standaard template) Wie ziet dat zitten?
Het boek blijft uiteraard, en de facebookgroep ook. Ik probeer voor de zekerheid ook als reverve-optie een sitesgoogle-versie te maken. Dat is vrij eenvoudig, vraagt weinig onderhoud en kosten, maar is zeer beperkt in mogelijkheden. De layout is onhandig en de beperkte menu’s onoverzichtelijk. Een noodoplossing dus.
Kan je helpen? Mail: tover [at] cultu.be
Een reserve-site staat op https://sites.google.com/view/t-over-leven/vooraf-contact Noteer alvast het adres.
Historische verwijzingen (in het boek)
Historische verwijzingen (& meestal bestoft en onder spinnenwebben).
Oeroude kunde, (pre)historische kennis van BC (before Christ) tot de Romeinen bewijst ons dat lang geleden mensen (zowel homo sapiens als neanderthalers en denisovan) dingen presteerden waar wij tegenwoordig soms nog weinig of niets van begrijpen, dingen die we vaak zelfs met moderne machines en technieken amper of niet kunnen evenaren. Maar het kan ons ook motiveren. Als mensen dit 2.000 jaar geleden al klaarspeelden met enkel mankracht en vernuft, dan moet het ons toch zeker ook wel kunnen lukken?
De meeste onderzoeken gebeurden door blanke westerse wetenschappers, en stellen de eigen cultuur centraal. De laatste jaren en decennia worden sporen van belangrijke ontdekkingen uit Europa, het nabije oosten en Egypte geregeld ook -en in een (veel) vroegere periode- gevonden in Afrika en China. We waren en zijn niet het centrum van iedere beschaving. De ondermaatse aandacht voor deze vaak veel oudere en rijkere culturen is onterecht.
Experimentele archeologie (ontstond in 1976 in Nederland:) toetst archeologische bevindingen door experimenten en praktijk testen.
Nieuwe ontdekkingen en betere onderzoeksmethoden en dateringen zorgen voor accuratere inzichten. De opgraving van Göbekli Tepe (Turkije) kan bv veel historische mijlpalen zoals i.v.m. het wiel, brood, bier, teelten, schrift, werktuigen, enz. met mogelijk 10.000 jaar verder in de tijd terug situeren. Dus ook de vermelde geschiedkundige duidingen zijn relatief, en zullen nog regelmatig een update nodig hebben.
Maar laat het vooral een aansporing zijn om met eenvoudige middelen dingen te realiseren die ons toestaan respectvol en duurzaam te overleven.
Pre-historie (oer? Hist.)
In geschiedenisboeken lijkt het vaak alsof beschaving en cultuur pas bestonden vanaf het gebruik van schrift, en er tot het jaar 0 enkel primitieve ‘oude Belgen’ of grotbewoners waren. Niets is minder waard. Er floreerde al eeuwen een hoogstaande Keltische cultuur.
Laatdunkende beschrijvingen als van woeste barbaren pasten bij het verheven idee dat de Griekse en Romeinse schrijvers zichzelf graag aanmaten.
De Kelten naast hoeves ook vestingen, raatakkers, wegen, opidia (heuvelforten), grafheuvels ea grote constructies. Hun graanoogstmachine dwong respect en bewondering af. Graan werd tot in Rome geëxporteerd. Hun Menapische hammen waren legendarisch. De Keltische smeden waren de beste van Europa, hun producten werden tot in Griekenland verhandeld.
Er was een Keltische invasie in Griekenland in de 3e eeuw v. Chr.
De Senones plunderden o.a. rond 390 v.Chr. Rome en maakten de stad schatplichtig.
Geschiedenis wordt geschreven door winnaars. Die vaak andere bronnen vernietigen.
In 2012 werden 69.347 gouden en zilveren munten, ook juwelen uit de ijzertijd gevonden onder een heg in Jersey, Channel Isles. In 1978 werden er 54.951 in Wiltshire opgegraven (+- 50BC). Dit toont wel aan dat zowel rijkdom, vakmanschap als handel de Kelten niet onbekend waren.
Germaan, Kelt of Galliër? &
Er werd niet altijd een onderscheid gemaakt tussen bevolkingsgroepen, die trouwens ieder ook weer overlapten en uit veel verschillende stammen bestonden.
De Germaanse (taal) regio was Noord-Europa (boven de Rijn, incl. Scandinavië).
Kelten is de koepelterm. Ze werden (ten Westen van de Rijn) door de Romeinen Galliërs genoemd. De Britten en de Iberiërs werden niet Galliërs genoemd.
Aardewerk 1062
Airconditioningtechnologie 226 .....
Zoutmijnen 241
Zuivel 248
? interessante weetjes (als bladvulling ?) 162
% record waarnemingen en prestaties 52
" historische verwijzingen 171
Ä interne verwijzingen naar artikels rond hetzelfde thema 157
⍍ afbeeldingen 9
¯grappige of zingevende oneliners 1.587
҂ verschillen tussen verwante begrippen 208
z tabellen en 44
≡ lijsten met een eigen index 63
& uitgebreid trefwoordenregister met tekst markeringen 4.749
De ideale groepsgrootte
is geen exacte wetenschap of wiskunde, maar er zijn wel wat aanvaardbare veronderstellingen, die dan nog afhankelijk zijn van omgeving en omstandigheden. Je mag in gedachten voor ieder getal in dit hoofdstuk ± schrijven.
Gezinnen waren vroeger groot, omdat kindersterfte hoog was, en het de enige voorziening voor ‘de oude dag’ was. Onze samenleving voorziet andere oplossingen, waardoor 2 kinderen in het Westen zowat een norm werd. Onzekerheid door klimaatopwarming en milieuvervuiling zet nu zelfs heel wat koppels aan om geen nakomelingen meer op de wereld te zetten.
Het aantal nauwe relaties groeit van baby tot grijsaard met de jaren.
Brits organisatiepsycholoog R. M. Belbin stelt dat 6 tot 8 ideaal is voor een goed team.
En 3-4 werkt beter dan 5-7 bij subgroepjes in een klas. Er is enige consensus over kleine groepjes.
Groepen van 2 zijn te klein: ze zijn creatief maar met te weinig resources en resultaten .
Groepen van 3 zijn instabiel: de derde voelt zich buitengesloten.
Een groep van 4 personen valt uiteen in 2 paren.
Een groep van 5 is het minimum om effectief samen te werken. Tenzij er een 5de wiel aan de wagen (2x2) is.
Een groep van meer dan 7 is ideaal, maar heeft al meer ‘relatieonderhoud’ nodig. Er heerst tevredenheid die afneemt tot 15 groepsleden. Je kiest beter voor een kleinere of een grotere groep. Daarna betert het weer tot 50, en daalt opnieuw. (Onderzoek Allen.)
Vanaf +-7 lijkt het mij ook ‘veilig’ om in een groep te stappen. Je kan meedoen, maar ook op de achtergrond blijven. Mensen sluiten makkelijker vrijblijvend aan.
Rond 50 heb je een stabiele, behoorlijk tevreden en samenhangende groep.
Het maximum aantal stabiele relaties dat een mens kan overzien zou 150 zijn.
In het Midden Oosten telden neolitische dorpen 120 – 150 bewoners.
Volgens het Domesday Book (1086) leefden er 160 in een gemiddeld Engelse stadje.
Moderne leger tellen 130 – 150 mensen in een gevechtseenheid.
Stammen van jagers-verzamelaars zouden gemiddeld 35 leden tellen (dus vb. ook 20 of 50), wat ook nodig zou zijn om voldoende innovatievermogen te hebben.
De genenpoel is de beschikbare variatie aan genen waarmee een populatie zich door natuurlijke selectie kan aanpassen aan de omgeving. Daarvoor is voldoende diversiteit nodig, en dus minstens 500 effectieve individuen (IUCN criteria). De 50/500 regel eist minstens 50 volwassenen om schade door inteelt te vermijden, en 500 om uitsterven te voorkomen. Geografische spreiding van groep en tussen groepen is hierbij ook belangrijk.
Dit verhaal krijgt weer aandacht door plannen om Mars te koloniseren. Berekeningen calculeren ook een generaties-lange ruimte reis in. Het nodige aantal avonturiers wordt op 160 gesteld. Eventueel minstens 80, mits maatregelen en discipline.
De Minimum Viable Population (& MVP) is een ondergrens voor het aantal van een soort, zodat die in het wild kan overleven. Een MVP van 500 tot 1.000 is vaak als gemiddelde gegeven voor gewervelde landdieren.
Spieler (2003) toonde aan dat samenhang en groepsgrootte sterk toenemen bij gevaar.
De meest intieme kring bestaat uit slechts vijf dierbaren, met een maximum van 1.500 mensen die je kunt herkennen (Emmanuel Lafont).
We hebben ons geheugen en adresboekje vervangen door internet en sociale media. Maar ‘kwaliteitsvolle’ is een belangrijke toegevoegde nuance bij ‘relaties’.
Voor een samenlevende gemeenschap is de ideale grootte het getal van Dunbar: 150.
(Zie Dunbar Ä Samen-werken, 1+1=3)
Wat is zelfvoorziening?
Het is een manier van leven waarbij je alles wat je nodig hebt zelf maakt, vindt, kweekt en verwerkt. Wij, humanoïden waren altijd al zelfvoorzienend, in het grootste tijdsbestek van ons bestaan. Anders zouden er nu geen mensen meer zijn. Maar de vraag of het kàn verzwijgt vaak de aanvulling ’met behoud van een groot deel van ons Westers comfort’. Dat kan niet. We zullen wat eenvoudiger, robuster en flexibeler moeten leven, dichter bij en in harmonie met de natuur. Pas je wensen (eisen) aan. (zie ook Ä autarkie)
Wat we echt nodig hebben: ruimte, gezond water (en lucht), gelijkgezinde medemensen, kennis en vaardigheden, bescherming tegen te hoge en te lage temperaturen en voedsel. De kunst om voorraden te bewaren is natuurlijk ook handig.
Gezien er veel specialisaties nodig en nuttig zijn, en je zelf niet alles kan (weten, doen), is het vanzelfsprekend om in groeps-, stam- of familieverband samen te leven en werken. Denk ook aan gezondheidszorg, ambachten, bouw, kleding…
Praktisch wordt zelfvoorziening dus samenvoorziening.
Overleven kan je alleen. Maar leven niet. HT
Er zijn diverse gevallen gekend van verschillende soorten wolfskinderen.
Verhalen van extreme survivors zijn vaak pure horror en ellende.
Ho Van Lang Lang werd in 1972 door zijn vader mee het woud in genomen, op de vlucht voor bombardementen. Tijdens (en na) de oorlog in Vietnam hielden ze zich 40 jaar schuil, alleen in de natuur. In 2013 keerden ze terug in de bewoonde wereld.
Hiroo Onoda (1922- 2014) was een Japanse militair die bijna dertig jaar na de Tweede Wereldoorlog nog overleefde in de jungle van het Filipijnse eiland Lubang omdat hij weigerde te geloven dat de oorlog was beëindigd. Er zijn meer van deze gevallen (Shoichi Yokoi,..) die in hun eentje een hard en moeilijk bestaan overleven.
In 1996 werd ‘the Indian of the hole’ (regio Rondonia, Brazilië) waargenomen. Sinds de jaren ’80 werd zijn stam aangevallen door boeren en houthakkers, die uiteindelijk iedereen (op één na) vermoordden. Hij overleeft al zeer lang in zijn eentje.
Daarnaast zijn er heel wat survival verhalen waarin mensen in extreme omstandigheden (meestal voor een kortere periode, dagen soms) overleven.
Juliane Koepcke was de enige overlevende van een vliegtuigcrash in de Amazone (Peru).
Aron Ralston amputeerde zijn eigen arm die hem onder een rotsblok vastgekneld hield.
438 Days gaat over een man die zo lang op de Pacific in een bootje overleefde.
Als iedereen op een eiland zelfvoorzienend (over)leeft, sterven we allemaal samen uit. HT
Er zijn nog altijd geïsoleerde Braziliaanse stammen die zonder onze beschaving leven, vb. de Moxihatetema stam in het Yanomami Reservaat.
(zie ook Ä vliegtuigcrash in de Andes)
In het stroomgebied van de Abakan (Zuid-Siberië) leefde een familie van vijf onder middeleeuwse omstandigheden ruim 40 jaar afgezonderd. De oude Karp Lykov was als oudgelovige gevlucht voor het communisme. Ze werden in 1978 ontdekt. Er is weinig romantisch aan honger en kou. Moeder Akulina verhongerde in 1961. Ze gaf haar eigen eten aan haar kinderen. De familie overleefde met één zaadje rogge. Het plantje werd dag en nacht beschermd tegen knaagdieren en leverde 18 graankorrels die als zaaigoed hielpen om verder te kunnen leven.
Meer hedendaagse en aangepaste voorbeelden vind je ook bij Ä ecodorpen, (ecovillages,) Anastasiadorpen, cohousing e.a.
Extra's in het boek
Pictogrammen en zoekmogelijkheden
Om zo snel en handig mogelijk bepaalde info op te zoeken of terug te vinden hebben we o.m. symbooltjes, lijstjes en tabellen en trefwoorden gebruikt. Helaas krijg je hier andere symbooltjes te zien.
Wat het is en hoe het werkt:
? interessante weetjes (als bladvulling ?) 162
% record waarnemingen en prestaties 52
" historische verwijzingen 171
Ä interne verwijzingen naar artikels rond hetzelfde thema 157
¯grappige of zingevende oneliners (ca. 800 extra!) 1.587
҂ verschillen tussen verwante begrippen 208
z tabellen en 44
≡ lijsten met een eigen index 63
& uitgebreid trefwoordenregister met tekst markeringen 4.749
Bijvoorbeeld:
WEETJES
Ik kom vaak dingen tegen die ik bijzonder boeiend en interessant vind, maar die nergens rechtstreeks te maken hebben met een van de onderwerpen rond zelfvoorziening. En daardoor zijn ze ook nooit op de website geplaatst. Maar na de 2de editie van het boek merkte ik dat er vooral na het einde van een hoofdstuk vaak nog tot méér dan een halve pagina blanco bleef. Ongebruikte, eigenlijk verspilde ruimte. Dat vraagt om bladvulling. Er ging een lampje branden… ?
Ik heb daar misbruik van gemaakt door die ruimte nu in te vullen met dit soort weetjes. Vaak gaat het om onverwachte afwijkingen in de algemeen geldende regels of veronderstellingen bij flora en fauna, soms over effecten i.v.m. de menselijke geest of sociale wetenswaardigheden. Verwondermomentjes.
Aardbei bedriegt 1264
Adem vervuilt 21
Andes vliegtuigramp 479
Antiwaterstof 1318
Aquaduct sifon 992
Auto op houtgas 967
Beerdiertje 1315
Biomimimicry inspireert 667
Blaaspijp 455
Blauwe begrippen 520
Blokhut cocon 984
Boomsoorten 814
Bossen trekken regen aan 1092
Broedmachine 723
Cage-cups 565
Chief Seattle 1333
Complex ecosysteem 71
Dansende plant 1270
Darwins dinner 484
Dialect, accent 1360
Diepwortelend oevergras 1062
Dieren bouwen 473, 964
Dieren die tuinieren 1476
Dieren spreken? 35
Dieren teamwork 694
Dierlijke tandwielen 648
Dieven stek tomaat 1155
DNA strengen vouwen 1305
Dodecaëder 1085
Drempelwaarde vergif 1415
Ecologisch = duur? 1377
Egyptisch blauw 1049
Eikelolie 590
Er(w)t 1162
Espenblad onderkant 839
Exponentiele groei 1345
Geeuwen en gaapkunde 928
Gen creativiteit 1455
Gevoelstemperatuur en wind chill 213
Graafkampioenen 391
Het 13de sterrenbeeld 1450
Hocus spocus 481
Hoogvliegers 370
Huisdier vlooien 956
IJsbeer eet pinguïn? 1035
IJzeren slak 596
IJzeretende bacterie 598
Ikigai doelbewust 1461
Indiase theorie 38
Jeukpoeder maken 1106
Kameel zonder water 49
Kattenogen 1201
Keukenmaatjes 1357
Kikker koken 1253
Kintsugi herstelkunst 1472
Kleinste vogel en ei 712
Klimop boomschade? 816
Koekoek, vreemde vogel 422
Koudesensoren 252
Lachende dieren 1514
Lama of alpaca? 515
Lemmingen 382
Levend huis, wiglo 965
Libel of waterjuffer? 698
Lieveheersbeestje 1419
Maagdelijke voortplanting 748
Maagzuur extreem 463
Magnetisch veld zien 470
Maïskolven pellen 1119
Mandela vergeeft 1492
Mens – bloemvormen 1451
Mierenleeuw 949
Moonshine 89
Myceliumgigant 1212
Nachtbloeiers 1229
Natuur en geluksgevoel 29
Neushoornkever 1081
Nimf 941
Noorderlicht 1404
Ons reptielenbrein 380
Onsterfelijke kwal 953
Oogkleur 1243
Oogpixels 496
Opperhoofd Seatlle 24
Opus signinum 992
Pepersoorten 1183
Pigment in huid 873
Pissebed 1005
Plant camoufleert zich 1310
Plas en ontlast 1074
Pluim op hoed 361
Praten met bijen 678
Rechthoekige pupillen 728
Rechtsdraaiend slakkenhuis 1220
Regenboog en kleuren 436
Reuzen- & regenboogeekhoorn 343
Reuzenaardworm 1078
Reuzenhoningbij 679
Rijpe vlierbessen 296
Samenwerking dieren 413
Schaduw temperatuur 1106
Signatuurleer 1278
Slangenvlinder 597
Slijmzwam 1 cel 140
Smaakpapillen proeven 131
Soorten symbiose 1240
Specht en hoofdpijn 424
Spiegeltest dieren 390
Spinazie 1177
Spinnen eten 475
Spinnenweb 907
Spinnenzijde 362
Stadsmerel 373
Stapelmuren bouw 987
Steltlopers 734
Super witte verf 894
Symbiose voorn - mossel 443
Taalontwikkeling 18
Testiculus 496
Trekvogels oriënteren zich 470
Tuatara, derde oog 81
Tui 730
Turducken 497
Veelpoten 1223
Veenmol 1232
Vega vijgen 323
Vegetarische spin 951
Veggie-areaal 1145
Verfhout, bloedhout 838
Vergiftigde planten 881
Verlengd groeiseizoen 1104
Verlies voedingswaarde G&F 151
Veroudering 911
Verwilderde putgravers 33
Vissenregen 1390
Vliegende draakjes 347
Vliegende slangen 351
Vlinder proeft per poot 1229
voedingswaarde bio - niet-bio 153
Vogelnestje duur 372
Vogels maken gezond 373
Vorm- volumeverhouding 851
Vuurstenen ballen 450
Waarom zijn planten groen? 1174
Wandelende planten 1270
Watermolencomplex 667
Waterplanten reguleren 128
Wetenschap 1320
Wijnfles 75 cl 84
Wilde geitachtigen 736
Wilg, wiglo, wigwam 965
Winterslaap of winterrust? 1237
Woestijnkever oogst water 45
Wombat blokkeutels 252
Wortel ogen 1171
Woudaap 378
Zonder bladgroen 766
Zonderlinge fotosynthese 1014
Zwaar water 1316
Zwangere mannetjes 934
Zwarte bloemen 620
Zwarte kachelruiten 231
Zwarte kip 707