Historische verwijzingen (& meestal bestoft en onder spinnenwebben).
Oeroude kunde, (pre)historische kennis van BC (before Christ) tot de Romeinen bewijst ons dat lang geleden mensen (zowel homo sapiens als neanderthalers en denisovan) dingen presteerden waar wij tegenwoordig soms nog weinig of niets van begrijpen, dingen die we vaak zelfs met moderne machines en technieken amper of niet kunnen evenaren. Maar het kan ons ook motiveren. Als mensen dit 2.000 jaar geleden al klaarspeelden met enkel mankracht en vernuft, dan moet het ons toch zeker ook wel kunnen lukken?
De meeste onderzoeken gebeurden door blanke westerse wetenschappers, en stellen de eigen cultuur centraal. De laatste jaren en decennia worden sporen van belangrijke ontdekkingen uit Europa, het nabije oosten en Egypte geregeld ook -en in een (veel) vroegere periode- gevonden in Afrika en China. We waren en zijn niet het centrum van iedere beschaving. De ondermaatse aandacht voor deze vaak veel oudere en rijkere culturen is onterecht.
Experimentele archeologie (ontstond in 1976 in Nederland:) toetst archeologische bevindingen door experimenten en praktijk testen.
Nieuwe ontdekkingen en betere onderzoeksmethoden en dateringen zorgen voor accuratere inzichten. De opgraving van Göbekli Tepe (Turkije) kan bv veel historische mijlpalen zoals i.v.m. het wiel, brood, bier, teelten, schrift, werktuigen, enz. met mogelijk 10.000 jaar verder in de tijd terug situeren. Dus ook de vermelde geschiedkundige duidingen zijn relatief, en zullen nog regelmatig een update nodig hebben.
Maar laat het vooral een aansporing zijn om met eenvoudige middelen dingen te realiseren die ons toestaan respectvol en duurzaam te overleven.
Pre-historie (oer? Hist.)
In geschiedenisboeken lijkt het vaak alsof beschaving en cultuur pas bestonden vanaf het gebruik van schrift, en er tot het jaar 0 enkel primitieve ‘oude Belgen’ of grotbewoners waren. Niets is minder waard. Er floreerde al eeuwen een hoogstaande Keltische cultuur.
Laatdunkende beschrijvingen als van woeste barbaren pasten bij het verheven idee dat de Griekse en Romeinse schrijvers zichzelf graag aanmaten.
De Kelten naast hoeves ook vestingen, raatakkers, wegen, opidia (heuvelforten), grafheuvels ea grote constructies. Hun graanoogstmachine dwong respect en bewondering af. Graan werd tot in Rome geëxporteerd. Hun Menapische hammen waren legendarisch. De Keltische smeden waren de beste van Europa, hun producten werden tot in Griekenland verhandeld.
Er was een Keltische invasie in Griekenland in de 3e eeuw v. Chr.
De Senones plunderden o.a. rond 390 v.Chr. Rome en maakten de stad schatplichtig.
Geschiedenis wordt geschreven door winnaars. Die vaak andere bronnen vernietigen.
In 2012 werden 69.347 gouden en zilveren munten, ook juwelen uit de ijzertijd gevonden onder een heg in Jersey, Channel Isles. In 1978 werden er 54.951 in Wiltshire opgegraven (+- 50BC). Dit toont wel aan dat zowel rijkdom, vakmanschap als handel de Kelten niet onbekend waren.
Germaan, Kelt of Galliër? &
Er werd niet altijd een onderscheid gemaakt tussen bevolkingsgroepen, die trouwens ieder ook weer overlapten en uit veel verschillende stammen bestonden.
De Germaanse (taal) regio was Noord-Europa (boven de Rijn, incl. Scandinavië).
Kelten is de koepelterm. Ze werden (ten Westen van de Rijn) door de Romeinen Galliërs genoemd. De Britten en de Iberiërs werden niet Galliërs genoemd.
Aardewerk 1062
Airconditioningtechnologie 226 .....
Zoutmijnen 241
Zuivel 248
? interessante weetjes (als bladvulling ?) 162
% record waarnemingen en prestaties 52
" historische verwijzingen 171
Ä interne verwijzingen naar artikels rond hetzelfde thema 157
⍍ afbeeldingen 9
¯grappige of zingevende oneliners 1.587
҂ verschillen tussen verwante begrippen 208
z tabellen en 44
≡ lijsten met een eigen index 63
& uitgebreid trefwoordenregister met tekst markeringen 4.749
