Fruit is een verzamelnaam voor eetbare vruchten en daarop gelijkende schijnvruchten zoals aardbei, vijg, ananas, appel en peer. Met ooft wordt doorgaans najaarsfruit of fruit van bomen zoals appels en peren bedoeld. Gezien de veelheid aan soorten en rassen bestaat er geen eenvoudige indeling.
Carl Linnaeus (1707-1778) heeft in de 18e eeuw als eerste een indeling gemaakt van het planten- en dierenrijk. Zijn taxonomie (naamgeving) is nog steeds de basis van de huidige biologische ordeningen en de wetenschappelijke naamgeving. Via deze (vaak Latijnse) naam kan je de gebruikte benamingen in andere streken en talen opzoeken. De indeling gaat van algemeen naar specifiek: rijk, afdeling, klasse, orde, familie, genus (geslacht), soort, ondersoort, variëteit en forma (vorm).
Vaak worden ook vruchten (als meloen) en exoten opgenomen.
Als je een botanische indeling gebruikt kunnen soorten van dezelfde familie op elkaar geënt worden.
De meeste fruitgewassen horen bij deze indeling tot de familie van de Rozen (Rosaceae):
Pitvruchten (Malus, Pyrus Cydonia, Mespilus): appel, peer, kwee en mispel. Appelen en peren worden beschouwd als 'hard' fruit dat je langer kan bewaren en dat bij het transport beter tegen een stootje kan, in tegenstelling tot de zachte fruitsoorten, zoals bessen of aardbeien.
Steenvruchten (harde pit, geslacht Prunus): pruim, kwets, kers, mirabel (kroosjes), nectarine, paraguaya, perzik en abrikoos.
Schijnvruchten (geslacht Rubus en Fragaria): framboos, braam, taybes, Japanse wijnbes, moerbei en aardbei. Een aardbei is geen bes(, maar bananen, avocado´s en watermeloenen wel. In onze consumptiebananen zitten geen pitjes meer.)
Bessen of kleinfruit: trosbessen (witte, rode, zwarte), bramen, frambozen, blauwe bessen, bosbes, vlier
- Grossulariaceae - Bessenfamilie: Ribes rubrum - aalbes, kruisbes
- Vitaceae - wijnstokfamilie/ druivenfamilie: Vitis vinifera - druif
Noten: amandelnoot, beukennootje
- Betulaceae - berkenfamilie: Corylus avellana- hazelaar
- Fagaceae - napjesdragers: Castanea sativa - tamme kastanje
- Juglandaceae - walnootfamilie: Juglans regia - okkernoot, walnoot
Meloenen: Cavaillon, Galia, honingmeloen, papaya en watermeloen.
Citrusvruchten: de pompelmoes (citrus grandis), de mandarijn (citrus reticulata) en de sukadecitroen of cedraat (citrus medica). Al de andere citrusvruchten zijn kruisingen, zoals de appelsien (clementine, grapefruit, mandarijn, mineola, pommelo, sweetie en wijnappelsien).
Exoten: kiwi, banaan, passievrucht, lychee, cactusvijg, kaki, granaatappel, mango, ramboetan
Wikipedia somt bijna 200 fruitsoorten alfabetisch op: aalbes, aardbei, aardbeiboom (Arbutus), aardbeiguave, abrikoos, acerola, Afrikaanse baobab, Aki, alibertia, ambarella, Amerikaanse mammi-appel, Amerikaanse persimoen, Ananas, appel, appelbanaan, aprium, arazá, atemoya, aubergine, avocado, awarra, azarole, babaco (chamburo), banana, bauno (binjai), bergamot, bergpapaja, bergzuurzak, bes, biribá, blauwe bes, blauwe bosbes, blimbing, bloedsinaasappel, braam, broodvrucht, cactusvijg (woestijnvijg), caimito, calamondin, canistel, cantaloupe, carambola (stervrucht), cashewappel, cassabanana, cherimoya, chilipeper, chinapeer, Chinese kumquat, Citroen, citrusvrucht, clementine, coronilla, Costa Rica-guave, Courgetti, cranberry (grote veenbes), curuba (bananenpassievrucht, tacso), custardappel (ossenhart), dadel, djamboe aer, djamboe aer mawar, djamboe bol, djamboe semarang, doerian, druif, framboos, feijoa, gandaria, gatenplantvrucht, gele mombinpruim, genipapo, goudbes (ananaskers, Kaapse kruisbes), granaatappel, grapefruit, grosella, guave (djamboe kloetoek), honingmeloen, ikakopruim, jaboticaba, jackfruit (nangka), jakhalsbes, jambolan, Japanse wijnbes, Jujube, kaki, kapoelasan, kei-appel, kepel, kers, etembilla, kiwano, kiwi, knippa, kokosnoot, komkommer, korlan, kruisbes, kumquat, kweepeer, kwini, langsat, lijsterbes, limoen (lime, lemmetje), longan, loquat, lotusvrucht, lulo, lychee, mabolo, mamey sapota, mandarijn, mangistan, mango, marang, meloen, Mexicaanse aardkers, mini-kiwi, mispel, moendoe, moerbei, moriche, nance, nashipeer, natalpruim, nectarine, noni, olifantsappel, olijf, orinoco-appel, papaja, papeda, paprika, passievrucht (maracuja, granadilla), pawpaw, peer, pepino (meloenpeer), perzik, perzikpalm, pitaja, pitomba I, pitomba II, pluot, pomelo, pompelmoes, prachtframboos, prachtige mango, pruim, ramboetan, rijsbes, rode bes, rode bosbes, rode moerbei, rode mombinpruim, rozenbottel, salak, santol, sapodilla, satsuma, schroefpalm, sharonfruit, sinaasappel, slijmappel, soncoya, stervrucht, stinkende mango, stranddruif, Surinaamse kers, Sweetie, switbonki, tamarillo (boomtomaat), tjampedak, tomaat, tomatillo, ugli, vijg, vlierbes, wampi, witte bes, witte moerbei, witte zapote, watermeloen, yang mei, zoete kers, zoete passievrucht, zoetzak (suikerappel), zure kers, zuurzak (guanábana), zwarte bes (cassis), zwarte moerbei, zwarte zapote
De (zeker niet volledige) lijst van appelrassen telt er meer dan 80. Keuze te over dus. Voor je gaat planten ga je best proeven, en navragen welke soorten het in de regio goed doen. Je hebt al snel te veel fruit aan een volwassen boom, dus de bewaarbaarheid is een belangrijke keuzefactor, en de spreiden tussen vroege en late soorten.
