‘Gilde’ betekende in de middeleeuwen ‘bijdrage voor een feestmaal dat men samen organiseert’. Hieruit ontstond het woord geld.

Voor alles wat je wil realiseren is er tijd, en meestal ook wel geld nodig. Dat laatste past niet altijd in een alternatief concept. Bestaat er ‘verantwoord’ geld, of kan het zonder?

geldketenskBanken willen zoveel mogelijk winst maken. Menselijke waarden staan daarbij niet voorop. Ethisch of duurzaam bankieren met aandacht voor milieu en sociale gevolgen, zonder investeringen in wapenproductie of –handel, of gentech wordt enkel behoorlijk gerespecteerd door Triodos Bank (be) en de ASN Bank (nl) https://bankwijzer.be/nl
Vanuit de verontwaardiging over banken en de bankencrisis krijgt momenteel de coöperatieve New B vorm. (https://newb.coop/).  New-B en Triodos zijn ‘ethische’ banken die menselijke en milieuwaarden laten primeren, en niet investeren in wapens, slavernij, kernenergie en milieuvervuiling (bossen kappen, gmo,..)

Vergelijk banken:  https://bankwijzer.be/nl

Geld en marketing creëren schuldverslaving en schuldslaven: auto, huis, vakantie (studielening),..

Wanneer mensen banken beroven gaan ze naar de gevangenis.
Wanneer banken mensen beroven krijgen ze een bonus.

 

Nederland heeft een Eerlijke Verzekeringswijzer. De Vereniging van Beleggers in Duurzame Ondernemingen (VBDO) toont hoe verzekeraars miljarden aan premies beleggen.

www.fairfin.be/campagne/duurzaam-pensioen heeft tips voor duurzame pensioenspaarfondsen die geen geld aan wapens voor dictators, vuile energie en kinderarbeid besteden!

Cash of digitaal?

Met cash heb je je uitgaven beter onder controle. Het is anoniem. Werkt ook bij stroomstoringen. Betaal cash (en lokaal) i.p.v. je info en gedrag aan banken en bedrijven te verklappen. Van iedere betaling gaat er iets via de ontvanger naar een telecombedrijf (voor datatransmissie) en naar de verwerker, en een bank. Een deel van iedere uitgave verdwijnt dus naar grote kapitaalgroepen i.p.v. in de lokale economie te blijven. En interesten op de bank stellen niets meer voor, en je moet alle werk zelf via PC, smartphone of automaten doen. En daar de bank voor betalen.

Cryptomunten, supercomputers, blockchain, beurs

Blockchain is een werkwijze om via software een reeks aaneengeschakelde en niet meer te wijzigen datablokken in een netwerk van knooppunten aan elkaar te verbinden. De opgeslagen versleutelde gegevens vinden een toepassing bij verwerken van patiëntgegevens, auteursrechten, eigendommen, de oorsprong van materialen en historiek doorheen de keten van productie en levering ed.

De bekendste is Bitcoin (2009), waarvan de transacties en -handelingen veel rekenkracht vergen en samen al meer dan het totale stroomverbruik van een land als Zwitserland vergen.

FairCoin (2014) wil een gedecentraliseerde milieuvriendelijke munteenheid voor een eerlijke economie zijn.

Cryptogeld is waarde in een digitale munteenheid die losstaat van een (nationale) bank, overheid of land. Daarom werden de munten als een soort vrijbuitersalternatief onthaald. Hun technologie-afhankelijkheid en enorme energieverbruik hebben dat idee de bodem ingeslagen. Ondertussen zijn er tientallen munten, miljarden gaan om, in een riskante, speculatieve en volatiele koers.

Flitshandelaren werken met supersnelle computers en algoritmes om in milliseconden winsten op de beurs binnen te rijven. Ze halen voordeel uit dure en zeer snelle glasvezelverbindingen naar beurscentra, en serverfarms die ze zo dicht mogelijk bij de beurs bouwen. Ze kunnen zo een fractie eerder beschikken over economische cijfers die beurskoersen aansturen, en winst maken door andere gebruikers net te snel af te zijn.

Wie veel kapitaal heeft om hardware, software en energie te betalen kan dus daarmee nog veel meer geld verdienen. Het heeft niets meer met handel of kennis te maken.

Speculerende grote hefboomfondsen krijgen in ‘20-’21 lik op stuk van een legertje Redditbeleggers die met een groot aantal hun aankopen coördineren om deze fondsen af te straffen met dezelfde tactieken die zij gebruiken.

Als je geld wil lenen voor een groter project moet je een ondernemings- en een financieel plan opstellen. Overweeg ook een coöperatie, en fundraising http://www.fundraisingday.be/nl/home.)

(I.v.m. de beveiliging van de site zijn vele links niet actief. Je kan ze wel googelen. Als ze https zijn worden ze later weer geactiveerd.)

http://www.yellowwalnut.nl/blog/waar-moet-je-rekening-mee-houden-bij-het-starten-van-een-crowdfundingproject/
Je kan zelf wereldwijd met een microfinanciering Kiva projecten steunen (https://www.kiva.org/)

Rentevrije lening aan organisaties met maatschappelijke meerwaarde https://socrowd.be/

Oikocredit, ASN Bank, Triodos Bank verstrekken microkredieten, kleine leningen aan voornamelijk kleine (vrouwelijke) ondernemers in ontwikkelingslanden https://www.oikocredit.nl/.

Voor sommige diensten geeft de overheid subsidie. Toegekend volgens reglementen. Laat er je initiatief of idee niet door bepalen of vervormen. Probeer het zonder, en zie het als een (altijd tijdelijk) extraatje.

Hoewel dat niet zo is, lijkt het alsof geld door nationale overheden wordt gemaakt en uitgegeven. Eigenlijk gaat het enkel om symbooltjes (fiche, jeton, briefje, cijfer) met de waarde die eraan gegeven en gehecht wordt. Er is ook ander geld:

L.E.T.S. : Local Exchange Trading System is een centraal beheerd ruil-netwerk om spullen, tijd, diensten en kennis uit te wisselen op vrijwillige basis. De Lets zijn de eenheden waardoor je niet meteen zelf een tegenprestatie moet leveren. https://www.letsvlaanderen.be/
Voor bedrijven bestaat er ook een dergelijk barter systeem. https://tradexchange.nl/over-ons/barter-organisatie/

Er zijn in de lage landen al wat zorgmunten (bv Troeven) in omloop  die beogen bij te dragen tot meer sociale cohesie, empowerment van kwetsbare groepen en een zorgzame samenleving. Burgers worden hiermee beloond. Japan probeert met de Fureai kippu ('Zorgzame Relatiekaartjes') het probleem van een snel verouderende bevolking het hoofd te blijven bieden. Meer kennis en ervaring rond complementaire muntsystemen vind je bij http://www.fairfin.be/muntuit

Ook virtuele munten als de bitcoin worden steeds vaker gebruikt (door digifielen). Maar zijn in de praktijk (nog) te beperkt om echt bruikbaar te zijn.

Regionale munten zijn ook in opmars. Diverse gemeenten, diensten en instellingen maken hun eigen lokale ruil-eenheden, vaak ook inwisselbaar tegen harde euro’s.
Complementaire muntsystemen http://www.fairfin.be/

Tijdens de Depressie (’20-’30) werden lokale munten (geïnspireerd op het vrij-geld van Silvio Gesell, 1862-1930) de Wara (Duitsland) en in Worgl (Oostenrijk) zo efficiënt en succesvol dat ze door de overheid (via Centrale Banken) verboden werden. Waardoor er werkloosheid ontstond.

Op bijeenkomsten van Noord-Amerikaanse indianenstammen bluften rivaliserende leiders door rijkdommen te verkwisten. Slaven doodknuppelen, mega schranspartijen, voedsel en kostbare geschenken geven of vernielen hoorden allemaal bij een potlatch (taal: Chinook) om het prestige te verhogen. De Kelten kenden gelijkaardige gebruiken.

Zonder geld

De Duitse Heidemarie Schwermer (1942) is leraar en psychotherapeute. In mei 1996 verkocht ze alles om geldloos te gaan leven. Ze schreef een boek: ‘Een rijk leven zonder geld’, en er werd een film gemaakt. Ze inspireerde vele anderen.

Op https://geldloos.nl/ vind je info over manieren om met minder geld te leven.
Sommigen proberen het Eenjaarzondergeld.nl., zoals Carolien Hoogland.
Of de Ierse zakenman Mark Boyl die zijn mooie huis verruilde hij voor een caravan. "Ironisch genoeg ben ik nu gelukkiger dan ooit. Ik heb meer echte vrienden en ben de afgelopen vijftien maanden niet ziek geweest, ik voel me fitter dan ooit. Ik kom niets tekort. Het enige wat ik mis uit m'n vorige leven is stress, files en rekeningen."

Zonder geld kan je ook dingen krijgen van de http://www.sint-vincentiusvereniging.be/ e.a. caritatieve instellingen (en kloosters), geefplein, -winkel, of -kast, voedselbank,

In een https://www.repaircafe.be/nl/ kan je gratis zelf je spullen herstellen onder begeleiding.
Een potluck is een etentje waarbij iedereen iets meebrengt, er zijn dus geen kosten aan.
In het Frans : repas-partage ,  auberge espagnole, buffet of souper canadien : iedereen brengt een eigen bijdrage mee aan het gemeenschappelijk buffet.

Walnoten, hazelnoten en kastanjes kan je vrij verzamelen. Ook voor ander fruit zijn er gratis verzamelmogelijkheden (zie <Tuin>). Nederland hangt vol: http://www.wildplukwijzer.nl/
Of ga http://oogstenzonderzaaien.nl/
Of je helpt iemand zijn fruit plukken voor de helft van de opbrengst.
Verloren gelopen fruitbomen kan je met een plukstok van hun lasten bevrijden.

Dumpster diving, (http://dumpsterdam.nl/) is een modern benaming om geschikte spullen en voedsel uit een vuilbak (vaak van warenhuizen) op te duikelen.
Er zijn in veel grote steden ook winkels die (bijna) vervallen voeding goedkoop verkopen, (https://www.retaildetail.be/nl/belgie/food/item/17314-supermarkt-met-bijna-vervallen-producten-wil-naar-belgi%C3%AB)
Of eethuizen die goedkope grondstoffen gebruiken (Lidl restaurant).

Couchsurfing (couchsurfing.org) laat je wereldwijd op de sofa slapen bij goede of geëngageerde zielen. (of https://www.airbnb.nl/)
Bij wwoof.org kan je wereldwijd vrijwillig halve dagen werken op biologische boerderijen tegen kost en inwoon.
In een kraakpand woon je gratis (Zie <Wonen>).

In Todmorden (GB) beplanten vrijwilligers alle groene stadsplekjes met eetbare gewassen die door iedereen kunnen verzorgd en verbruikt worden. https://www.incredible-edible-todmorden.co.uk/
 (zie tuin)


Met weinig geld

Kakeibo (Japan) was/is het dagelijks bijgehouden huishoudboekje waarin de gezinsuitgaven nauwgezet worden bijgehouden, en dat je dus helpt met besparen of minimalistisch te leven. Rubrieken zijn: survival (eten, (openbaar) vervoer en gezondheid), optioneel (kleding, etentje), cultureel, en extra (herstelling, geschenk).

Armen verenigen zich ook. Hebben eigen cafés en webstekjes om tips uit te wisselen. Voor daklozen is er(winter)opvang en soepbedeling.

In Seattle biedt ondernemende dakloze Mike Momany voor 2.000 dollar een cursus Dakloos leven aan. (Geen idee of er ooit iemand heeft ingeschreven.)

Poverello zorgt tijdelijk voor weinig geld voor warme maaltijden, propere kleding, onderdak. http://www.poverello.be/nl/kort/nlPov_kort.htm

Belangeloos helpen en klussen https://www.facebook.com/groups/klushoek0548/

Tweedehands- en Kringwinkels bieden spotgoedkoop gebruikte spullen aan (https://www.dekringwinkel.be/).
Used Products https://www.usedproducts.nl/ 2 sell & 4 sale

Koop rechtstreeks bij de producent, zie bordjes langs de weg: scharreleieren, (kip), honing, fruit, aardappelen…

Voedseljutters verzamelen (zoals vroeger de arenlezers) oogstrestanten op het veld. Het is wel gebruikelijk om hierover afspraken te maken met de eigenaar.
Verenigingen en buurten organiseren zich om diensten, energie of goederen in bulk aan te kopen met volumekorting. Samen aankoop van vb. stookolie, elektriciteit, aardappel, isolatie,..).

Basisinkomen. Is een discussie, geen feit. Het geeft iedereen de kans een menswaardig bestaan te hebben en deel te nemen aan het maatschappelijke leven. En dingen te doen die hijzij waardevol vindt, graag doet. (Werken hoort daar meestal ook bij.)  http://basicincome.be/nl/
http://www.banningpoverty.org/agisci-ora/italia/?lang=en

Eten

Voedselbanken geven gratis ingezamelde (soms bijna vervallen) levensmiddelen aan wie het nodig heeft. http://www.voedselbanken.be/bkaNL/bka2500N.htm, http://www.foodbanks.be/nl

http://www.restosducoeur.be/nl/de-resto-du-coeur/onze-diensten  zorgen o.a. voor maaltijden voor kansarmen.

Koken met eten uit de afvalcontainer (van grootwarenhuizen) is de laatste tijd meermaals gedemonstreerd om aan te tonen dat we voortdurend nog perfect bruikbaar en goed voedsel ((over de ‘versheidsdatum’) weggooien als afval.  http://dumpsterdam.nl/tag/koken-met-afval

Hierdoor hebben ook winkels met bijna vervallen voedsel het levenslicht gezien. https://www.retaildetail.be/nl/belgie/food/item/17314-supermarkt-met-bijna-vervallen-producten-wil-naar-belgi%C3%AB

Het dorpsrestaurant biedt één keer per week een laagdrempelige eetgelegenheid waar buurtgenoten eten voor een kleine bijdrage en elkaar ontmoeten. Er wordt ook gemikt op sociaal geïsoleerde inwoners. (En sociale tewerkstelling voor de keuken.)
http://www.vvsg.be/sociaal_beleid_en_werk/Lokaal_Sociaal_Beleid/proactief_handelen/methodieken/Pages/dorpsrestaurant.aspx

De Franse econoom Thomas Piketty lle waarschuwt ervoor dat politieke macht en rijkdom de komende jaren steeds meer in handen van een kleine groep extreem rijken komen.