Schimmels in de tuin

Als gewassen lang vochtig blijven, bevordert dat de groei van schimmels. Houdt de bodem onkruidvrij. Geef ’s ochtends water, dan kunnen planten en bodem overdag drogen.

Knoflook bevat veel zwavel en is daardoor een goed schimmeldodend middel.
Knoflookthee is een milieuvriendelijk middel tegen diverse schimmels, zoals echte meeldauw en roestschimmel: snipper vijf knoflookballen in een liter kokend water. Laat 24 uur trekken en zeef. Verdun met drie liter water. Spuit deze thee dagelijks, gedurende vijf dagen over de plant (bij roestschimmel: enkele keren per dag tot de schimmel verdwijnt).

Phytophthora zijn organismen die plantenziekten veroorzaken en op schimmels lijken. De Griekse naam betekent plantvernietiger. Deze pseudo-schimmels kunnen zelfs bossterfte veroorzaken. Phytophthora infestans kennen we vooral als aardappelziekte die ook tomaten fataal aantast. Infectie kan gebeuren als het gewas gedurende vier à acht uur nat blijft. Kort daarna kan de plantendoder op 4-5 dagen zijn desastreus werk doen. Daarom moet je tomaten buiten ook afdekken met een transparant dakje, en in de kas enkel water geven aan de voet, en ruim verluchten.

Valse meeldauw zit aan de onderkant van het blad. Je kan preventief sproeien met heermoes (paardenstaarten). Heermoes bevat zo veel kiezel en pectinezuur dat de Romeinen het al gebruikten om pannen uit te schuren. Kiezel zorgt bij planten voor een sterke en stevige celwand, waardoor schimmels de planten moeilijker zullen infecteren. Laat 100 gram verse of 25 gram gedroogde paardenstaarten op een liter water gedurende 24 uur trekken. Het sopje zeven en ’s morgens bij droog weer sproeien of nevelen.

Honingdauw is een nectar-achtige vloeistof die wordt afgescheiden door de schimmel moederkoorn en blad- en schildluizen. Zij zuigen plantensappen maar het teveel aan suikers wordt in vloeibare vorm afgegeven.
Voor sommige insecten is honingdauw belangrijk voedsel. Sommige mieren beschermen de luis tegen vijanden als lieveheersbeestjes of brengen hen zelfs ondergronds om ze daar als vee te verzorgen. Ook wespen houden van honingdauw en laten de luis ongemoeid. Sommige bijensoorten leven ervan. 'Honingdauw-honing' is donker van kleur. 'Dennenhoning' bestaat voor een groot deel uit honingdauw.
In de tuin is honingdauw vervelend, omdat de kleverige laag onderliggende bladeren kan verstikken, en schimmels kan aantrekken.

Moederkoorn (Claviceps purpurea) is een schimmel die aan LSD verwante stoffen (mycotoxine) bevat en vaak voor massapsychose zorgde. Voor een volwassen persoon kan vijf tot tien gram moederkoorn dodelijk zijn. De naam is afgeleid van het gebruik ervan door vroedvrouwen om weeën (of abortus) op gang te brengen. Het ergotamine dat er in zit is meer dan honderd jaar het enige medicijn geweest tegen migraine, in kleine hoeveelheden natuurlijk.
Sporen van de enkele millimeter grote paddenstoel nestelen zich in aren van rogge en tarwe en vormen purperen, veel langere, gekromde korrels, verhinderen de vorming van een graankorrel en kleuren donker. Het volgend jaar vormen ze op de grond opnieuw zwammen. Ook vliegen verspreiden de zoete stof.
De alkaloïden hopen zich op in het lichaam. In eerste instantie veroorzaken ze een branderig gevoel in handen en voeten, armen en benen (Antoniusvuur, heilig vuur). Bestrijding of remedie schijnt er niet te zijn.

Moederkoorn uit graan verwijderen

In zoutwater storten. Het moederkoorn blijft drijven en kan afgeschept worden, en het vochtige vlies van (in zoet water nagespoed) graan kan beter afgepeld worden.

Chondrostereum purpureum (ook paarse korstzwam of loodglansschimmel) infecteert normaal bomen, maar in 2023 ook een 61-jarige patiënt. Verontrustend, dat voor het eerst een plantenschimmel een mens besmet.